Η νέα μορφή καταβολής του επιδόματος ανεργίας | Ένα μέτρο που οδηγεί σε οικονομική ασφυξία

 

Με πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης, η καταβολή του επιδόματος ανεργίας —καθώς και 18 ακόμη κοινωνικών επιδομάτων— υφίσταται πλέον σημαντική αλλαγή. Συγκεκριμένα, το 50% του ποσού καταβάλλεται σε μετρητά, ενώ το υπόλοιπο πιστώνεται σε προπληρωμένη χρεωστική κάρτα. Η εφαρμογή αυτού του μέτρου, αντί να διευκολύνει τους δικαιούχους, έχει προκαλέσει μια σειρά σοβαρών προβλημάτων και δυσκολιών στην καθημερινή τους ζωή.

Οικονομική στέρηση και περιορισμός της ελευθερίας

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αναδεικνύεται είναι η στέρηση της δυνατότητας πλήρους διαχείρισης του επιδόματος από τους ίδιους τους δικαιούχους. Πολλοί εξ αυτών βασίζονται σε αυτό το —ήδη πενιχρό— βοήθημα για να καλύψουν βασικές ανάγκες, όπως η καταβολή ενοικίου. Η προπληρωμένη κάρτα, ωστόσο, δεν προσφέρει τη δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων ή ανάληψης σε μετρητά πέραν του καθορισμένου πλαφόν, με αποτέλεσμα οι άνεργοι να μην μπορούν να ανταποκριθούν σε υποχρεώσεις που απαιτούν μετρητά ή το 50% του ποσού δεν επαρκεί για να καλύψει συγκεκριμένες οικονομικές υποχρεώσεις από αυτή των ενοικίων που έχουν ανεβεί στα ύψη.

Οι καθυστερήσεις των ΕΛΤΑ επιτείνουν το πρόβλημα

Πρόσθετο εμπόδιο αποτελεί η αποστολή των καρτών μέσω των ΕΛΤΑ. Οι συνεχείς ελλείψεις προσωπικού —ιδίως ταχυδρόμων— και η γενικότερη υπολειτουργία του δικτύου, καθυστερούν σημαντικά την παράδοση των καρτών στους δικαιούχους. Μέχρι να παραλάβουν την κάρτα, δεν έχουν πρόσβαση σε κανένα μέρος του επιδόματος, γεγονός που εντείνει την οικονομική τους αβεβαιότητα.

Εποχικοί εργαζόμενοι και αναπληρωτές εκπαιδευτικοί σε αδιέξοδο

Το μέτρο αυτό πλήττει κατά κύριο λόγο ομάδες εργαζομένων που βιώνουν κυκλική ανεργία, όπως οι εποχικά απασχολούμενοι στον τουρισμό και οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί. Οι τελευταίοι, μετά τη λήξη της σχολικής χρονιάς, απολύονται και για δύο ή περισσότερους μήνες παραμένουν χωρίς σταθερό εισόδημα, βασιζόμενοι αποκλειστικά στο επίδομα ανεργίας. Με το νέο σύστημα, η αδυναμία κάλυψης βασικών εξόδων, όπως ενοίκιο και μετακινήσεις, επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τη θέση τους.

Μια κοινωνική αδικία χωρίς λογική

Η απόφαση αυτή δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με την κατεύθυνση της κοινωνικής πολιτικής στη χώρα. Αν η πρόθεση είναι να εφαρμοστεί μια πραγματικά κοινωνικά δίκαιη πολιτική, τότε μέτρα που περιορίζουν την οικονομική αυτονομία των πιο ευάλωτων πολιτών δεν έχουν θέση. Η στέρηση της δυνατότητας πλήρους πρόσβασης στα χρήματα του επιδόματος δεν συνιστά κοινωνική πρόνοια —αποτελεί μορφή ελέγχου και οικονομικού στραγγαλισμού.

Η ανάγκη για άμεση αναθεώρηση

Η μόνη ουσιαστική λύση είναι η άμεση κατάργηση του πλαφόν του 50% στην ανάληψη μετρητών και η επιστροφή στην παλαιότερη, απλή και λειτουργική διαδικασία: την απευθείας κατάθεση του επιδόματος σε τραπεζικό λογαριασμό. Έτσι, οι δικαιούχοι θα μπορούν να αξιοποιούν τα χρήματά τους όπως πραγματικά χρειάζονται, χωρίς περιορισμούς και με σεβασμό στην αξιοπρέπειά τους.