Περί τόπου, περιβαλλοντικής ηθικής και άλλων τινών με οδοιπορικό στην Λιμνοθάλασσα Βιβαρίου

 

Γράφει η Κατερίνα Γραμματικού

Περί τόπου, περιβαλλοντικής ηθικής και άλλων τινών Λιμνοθάλασσα Βιβαρίου. Δεν μπορείς να μην εκθειάσεις τις ομορφιές του Βιβαρίου. Το γεωγραφικό σημείο επιλέχτηκε από τους Ενετούς για να εκμεταλλευτούν την περιοχή.

Το Βιβάρι είναι ένας κόλπος κατοικημένος από πολύ παλιά. Ψαροχώρι και τουριστικός, γαστρονομικός, κυρίως, προορισμός, βρίσκεται στο διάβα προς την Κάντια και τα Ίρια.  Φυσικό λιμάνι επί Ενετοκρατίας, εκτός από ναύσταθμος είχε και ναυπηγείο. Το βενετσιάνικο κάστρο του (1714) στη μπούκα του κόλπου, γίνεται φάρος για ταξιδιώτες. Στα μετέπειτα χρόνια, ο φυσικός κλειστός κολπίσκος, χρησιμοποιούνταν ως φυσικό ιχθυοτροφείο. Σήμερα, το λιμανάκι εξυπηρετεί μικρά φορτηγά πλοία. Οι βράχοι υψώνονται πάνωθέ του, κερδίζοντας σε πανοραμική θέα, κάνοντας το τοπίο περιζήτητο κάδρο.

Βέβαια, ότι μπορείς να δείξεις ένα τοπίο, να μιλήσεις γι’ αυτό, με σκοπό να το ωραιοποιήσεις, είναι προσωπική επιλογή.

Μπορεί πάλι να δείξεις εικόνες που προσβάλλουν την αισθητική του τοπίου και την ηθική του άλλου.

Μπορείς να δείξεις έναν τόπο με μια μακρινή φωτογραφία.

Μπορείς πάλι να επιλέξεις μια κοντινή. Στο κοντινό, είναι σημαντικό το θέμα, γιατί είναι θέση και άποψη, μέχρι και πολιτική κάνεις ζουμάροντας. Δεν μπορούσα να μην κάνω κοντινό περνώντας από τη λιμνοθάλασσα του Βιβαρίου, όταν το βλέμμα μου, ανάμεσα στο επιβαρυμένο θαλάσσιο οικοσύστημα, άδραξε από μόνο του το θέμα.

Τότε έβαλα απέναντί μου έναν άγνωστο, ο οποίος προσβάλει την αισθητική μου όταν γεμίζει σκουπίδια έναν δημόσιο χώρο, τις όχθες της λίμνης, την παραλία μιας ακτής. Δεν θα έχει ακούσει σκέφτηκα για περιβαλλοντικό αφανισμό, για εξαφάνιση των φυσικών πόρων, για κλιματικές επιπτώσεις, κοκ. Εντάξει, μπορεί και να γνωρίζει, αλλά θα μου πει γιατί με κατηγορείς, αφού δεν με ξέρεις.

Ας ασχοληθεί η Οικολογία και η Ηθική με αυτά. Η παραγωγική διαδικασία είναι ένα τρένο που δεν σταματά. Μπορεί η Πολιτική Οικονομία να απέτυχε παταγωδώς, δεν θα γίνουμε και σωτήρες της οικουμένης. Ο πλανήτης εξάλλου ολοένα και στενεύει.

Μην ενεργείς ενάντια στο συμφέρον μου όμως, είναι ενάντια και στο δικό σου κι ας μην το ξέρεις. Αν σου βάλλουν κανόνες, νόμους και ποινές, θα θέλεις και πάλι να τους παραβιάσεις. Κανένας νόμος δεν πείθει, πειθαναγκάζει μόνο. Αν προσβληθεί η ηθική σου αρχή ίσως ξεβολευτείς κάπως. Αν πληγωθεί η περηφάνια σου, αν θιχθεί η υπόληψή-συνείδησή σου, η οικονομία σου, τότε αναστατώνεσαι.  Η αδιαφορία για θέματα οικολογίας και δικαιοσύνης είναι ανήθικη, η υπεκφυγή και η παραβίαση, ανομία.

Η ύπαρξή μας δεν είναι δεδομένη.  Δεν σε προστάζει κανείς να προστατεύεις το σπίτι σου.

Αν δεν υπάρχει επαρκής λόγος να σε πείσει κανείς να προστατεύσεις τη φύση, γιατί η ωφελιμότητά (σου) υπερέχει (αναγκαστικά), λόγω επιβίωσης, οι συνέπειες δεν είναι πάντα προβλέψιμες, ούτε άμεσα ορατές. Δεν είναι καθήκον, ούτε δικαίωμα, ούτε και υποχρέωση η αισθητικά απαράδεκτη εικόνα. Αν παρόλα αυτά είναι ζήτημα μόνο αισθητικής η ηθική, αυτό με παρηγορεί.

Ας διαλέξουμε ως πολιτεία που θέλουμε να δώσουμε Αξία, στην παραγωγή και κατανάλωση ή στον άνθρωπο. Στην πέτρα και στο δέντρο ή στη θάλασσα; ΕΝΑ είναι όλα.