Τα Μυστικά του Νερού στο Αδριάνειο Υδραγωγείο του Άργους — Telesilla Talks & Walks στη Χούνη

Στις παρυφές του λόφου της Λάρισσας του Άργους, εκεί όπου η πέτρα κρατά ακόμα την ανάσα των αιώνων το νερό εξακολουθεί να βρίσκει τον δρόμο του μέσα από χαραμάδες και στοές, το The Arete Fund άνοιξε ένα παράθυρο στη μνήμη με την ξεχωριστή δράση του κύκλου “Telesilla Talks & Walks” υπό την διευθυνση του αρχαιολόγου, Ανδριανού Ψύχα. Στην έδρα του The Arete Fund στη Χούνη, πραγματοποιήθηκε η διάλεξη με τίτλο: "Τα μυστικά του νερού στο "Πολιδίψιον" Άργος" και έγινε εκτενή αναφορά στο Αδριάνειο Υδραγωγείο.

Ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης οδήγησε τους συμμετέχοντες σε μια βιωματική διαδρομή που δεν ήταν απλώς αρχαιολογική, ήταν ένα βιωματικό ταξίδι ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν και έδινε μια ελπίδα για το μέλλον.

Το ταξίδι του νερού και των ανθρώπων

Το Άργος, το «πολυδίψιον» κατά τον Όμηρο, γνώρισε πάντοτε το νερό ως μοίρα και δώρο. Ο Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης, με λόγο καθαρό και βαθύ, μίλησε για τον ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, τον μεγάλο ευεργέτη των ελληνικών πόλεων, που θέλησε να χαρίσει και στο Άργος ένα έργο αντάξιο των θεών.

Από τις πηγές του Κεφαλόβρυσου, το Αδριάνειο Υδραγωγείο εκτείνεται περίπου τριάντα χιλιόμετρα, διασχίζοντας λόφους και κοιλάδες, ώσπου να φτάσει στο άστυ. Μέσα από πλινθόκτιστους αγωγούς, δεξαμενές και λάξευτα κανάλια, το νερό κυλούσε με τη δύναμη της βαρύτητας, σαν να γνώριζε μόνο του τη διαδρομή.

«Το νερό δεν ήταν ποτέ απλώς στοιχείο της φύσης αλλά η αφήγηση, ήταν φωνή που έφερνε μαζί του τη μνήμη των τόπων και των ανθρώπων».

Και καθώς οι συνοδοιπόροι περπατούσαν στα ίχνη του αρχαίου αγωγού, ανάμεσα σε θραύσματα τοίχων και ξεχασμένες δεξαμενές, ήταν σαν να άκουγαν το υπόγειο μουρμούρισμα της ιστορίας.

Το Tellesila Talks & Walks ως εμπειρία

Η περιπατητική δράση "Tellesila Talks & Walks" του "Arete Fund" δεν είναι μια απλή ξενάγηση. Είναι ένας διάλογος με τον τόπο. Ξεκινά με βήματα στο χώμα, συνεχίζεται με αφήγηση, και ολοκληρώνεται σε σκέψη και συζήτηση.

Το πρωινό της Κυριακής, οι συμμετέχοντες ξεκίνησαν από το Κριτήριο-Νυμφαίο. Εκεί ο βράχος, λαξευμένος με μαθηματική ακρίβεια, συγκρατούσε το νερό και το μετέτρεπε σε τελετουργία. Ύστερά συνέχισαν στο αρχαίο θέατρο του Άργους και τις Θέρμες Α και Β και μετά είδαν τα ίχνη όπου το υδραγωγείο συναντούσε την αρχαία αγορά της πόλης. Στη συνέχεια, οι πεζοπόροι κατέληξαν στις παρυφές του λόφου του κάστρου της Λάρισσας, όπου παρακολουθήσαν τα ίχνη του ρωμαικού υδραγωγείου κάτω από την Παναγία Πορτοκαλούσα ή Κατακεκρημένη. Μετά ακολουθήσαν την διαδρομή προς την γέφυρα του Χάραδρου όπου υπάρχουν ακόμα οι τα ίχνη από της τέσσερεις υδατογέφυρες του υδραγωγείου. Ύστερα κατευθήνθηκαν στην έδρα του Arete Fund στη γραφική Χούνη, όπου η φύση και ο πολιτισμός συναντιούνται αρμονικά. Το αγρόκτημα “ElaGaia”, ανάμεσα στις ελιές και στο φως, έγινε τόπος συγκέντρωσης και αναστοχασμού. Εκεί, γύρω από ένα παλιό αλώνι μεταμορφωμένο σε υπαίθριο αμφιθέατρο, άρχισε η διάλεξη του αρχαιολόγου Κωνσταντίνου Τζιαμπάση.

Η ομιλία του Κωνσταντίνου Τζιαμπάση στη Χούνη

Ο Κωνσταντίνος Τζιαμπάσης, γνωστός για το συνδυασμό επιστημονικής ακρίβειας και λυρικού λόγου, μίλησε για το πώς το Αδριάνειο Υδραγωγείο αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μαρτυρίες ρωμαϊκής υδραυλικής μηχανικής στην Πελοπόννησο.

«Η διαχείριση του νερού ήταν πάντοτε μέτρο πολιτισμού», σημείωσε. «Όπου υπάρχει αγωγός, υπάρχει και βούληση για διάρκεια, για κοινό αγαθό».

Η διαδρομή του αρχαίου υδραγωγείου έφερε κάτι από το παλμό των αρχαίων μηχανικών που σχεδίασαν αυτό το έργο χωρίς GPS και χωρίς σύγχρονα μέσα - μόνο με το νήμα της λογικής, της εμπειρίας και του αισθήματος για το τοπίο.

Στην ομιλία έγινε επίσης λόγος για τη συμβολική διάσταση του νερού. Το υγρό στοιχείο, πέρα από την πρακτική του χρήση, στάθηκε πάντοτε πηγή έμπνευσης και μύησης. Από τα αρχαία Νυμφαία μέχρι τους χριστιανικούς αγιασμούς, από το αρχαίο Άργος μέχρι τα σύγχρονα έργα πολιτισμού, το νερό είναι πάντα φορέας συνέχειας.

Η δράση του Arete Fund και η φιλοσοφία της

Η επιλογή του Arete Fund να φιλοξενήσει τη δράση αυτή στη Χούνη δεν ήταν τυχαία. Το Ίδρυμα έχει ως σκοπό τη σύνδεση τέχνης, εκπαίδευσης και τοπικού πολιτισμού, μέσα από βιωματικές εμπειρίες που ενώνουν τους ανθρώπους.

Το "ElaGaia" λειτουργεί σαν ένα εργαστήρι αρετής και ανταλλαγής. Εκεί πραγματοποιούνται διαλέξεις, αναγνώσεις, εκθέσεις και περιπάτοι πολιτισμού. Όλα αυτά με στόχο να αναδειχθεί ο τόπος όχι ως μουσείο, αλλά ως ζωντανό τοπίο, όπου η παράδοση συνομιλεί με το παρόν.

Η δράση Telesilla Talks & Walks, με αφετηρία την ιστορία της ποιήτριας Τελέσιλλας του Άργους, μετατρέπει τον περίπατο σε πράξη γνώσης και αυτογνωσίας. 

Στο βλέμμα του επισκέπτη, το Άργος σταματάει να είναι μια πόλη του χθες, γίνεται ένα πεδίο όπου η μνήμη αναβλύζει, όπως το νερό από το αρχαίο υδραγωγείο.