Ιστορική και αρχιτεκτονική σημασία
Το κτήριο Βίγγα χτίστηκε το 1878, σε οικόπεδο που ανήκε στον γιο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, τον Γενναίο Κολοκοτρώνη. Πρόκειται για ένα τετραώροφο υστερο-νεοκλασικό κτίριο, με εντυπωσιακή αετωματική απόληξη σε σοφίτα, που θυμίζει την πρώιμη μορφή σχεδιασμού των νεοκλασικών κτηρίων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν σταδιακά από τον Ερνέστο Τσίλλερ. Η πρόσοψη του ισογείου είναι κατασκευασμένη από κόκκινο τοπικό μάρμαρο, ενώ στο κτήριο διακοσμητικά στοιχεία όπως επίκρανα παραθύρων φέρουν ανάγλυφες μορφές μυθολογικών φτερωτών θεοτήτων.
Πολιτιστική χρήση και λειτουργία
Η οικία Βίγγα δεν ήταν απλά ένα αρχοντικό: στο ισόγειό της στεγαζόταν τυπογραφείο, με δύο εξαιρετικά παλιές τυπογραφικές μηχανές - αγγλικής προέλευσης, που χρονολογούνται από το 1830 - οι οποίες παραμένουν ως σπάνια τεκμήρια της τυπογραφικής ιστορίας της πρώτης πρωτεύουσας της Ελλάδας. Κατά τις δεκαετίες, η χρήση του κτιρίου επέφερε αλλαγές: τη δεκαετία του 1929–1930 υπήρχε καφενείο και κουρείο στο ισόγειο, ενώ πριν την Κατοχή στεγαζόταν εκεί η Λέσχη Αξιωματικών. Στην περίοδο της ιταλικής Κατοχής, ο πρώτος όροφος είχε χρησιμοποιηθεί ως καραμπινιερία και κρατητήριο, ενώ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο επέστρεψε να λειτουργεί ως λέσχη αξιωματικών.
Η πορεία της απαλλοτρίωσης και αποκατάστασης
Παρά τη σημαντική ιστορική και αρχιτεκτονική του αξία, το κτήριο Бίгγα έμεινε για πολλά χρόνια εγκαταλελειμμένο. Η διαδικασία απαλλοτρίωσης ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά υπήρξαν σοβαρές καθυστερήσεις και γραφειοκρατικά εμπόδια.
Τελικά, η απαλλοτρίωση ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με το κτίριο να περιέρχεται στο κράτος. Η δικαστική διαδικασία και η αποτίμηση του ακινήτου κρίθηκαν με οριστική τιμή, ενώ η απόφαση καταβολής έγινε με επίμονη προσπάθεια από τις αρμόδιες αρχές.
Το 2020, με απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), εγκρίθηκαν εργασίες αποκατάστασης, αναδιαρύθμισης και επισκευής του κτιρίου από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων. Έργο ύψους 3.200.000 ευρώ εντάχθηκε σε πρόγραμμα του ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ώστε το κτήριο να στεγάσει τη Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας και έναν σύγχρονο εκθεσιακό χώρο. Τον Νοέμβριο του 2021, ανακοινώθηκε η έναρξη των εργασιών αποκατάστασης.
Σημασία για την πόλη του Ναυπλίου
Η ανάδειξη της οικίας Βίγγα είναι ιδιαίτερα σημαντική για την πόλη του Ναυπλίου. Το κτήριο, που για δεκαετίες αποτελούσε εικόνα εγκατάλειψης στην Πλατεία Συντάγματος, μεταμορφώνεται σε πολιτιστικό στολίδι. Η ανακαίνιση και η χρήση του ως εκθεσιακός χώρος και έδρα της Εφορείας Αρχαιοτήτων θα ενισχύσουν την πολιτιστική ταυτότητα της πόλης και θα προσελκύσουν επισκέπτες. Η αποκατάσταση της οικίας Βίγγα συνδέει την ιστορική κληρονομιά με το σύγχρονο πολιτιστικό γίγνεσθαι, ενώ συμβάλλει στην ανάδειξη του Ναυπλίου ως πόλης μνημείων και πολιτιστικής μνήμης.
Προκλήσεις και μηνύματα
Η πορεία της οικίας Βίγγα επιδεικνύει τις προκλήσεις που υπάρχουν στον χώρο της διατήρησης μνημείων: γραφειοκρατία, χρηματοδότηση, απουσία γρήγορων αποφάσεων - όλα αυτά καθυστέρησαν την ανάδειξή της.
Ωστόσο, η επιμονή των φορέων, η συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων, καθώς και η χρηματοδότηση από προγράμματα όπως το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, δείχνουν ότι είναι εφικτό να αποκατασταθούν ιστορικά μνημεία, ακόμη κι αν βρίσκονται σε κακή κατάσταση.
Η οικία Βίγγα στο Ναύπλιο είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα νεοκλαστικής αρχιτεκτονικής, πολιτιστικής κληρονομιάς και ιστορικής μνήμης. Η αποκατάστασή της και η νέα χρήση της ως εκθεσιακού χώρου και έδρας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας θα ενισχύσουν σημαντικά την πολιτιστική δομή της πόλης.
Η ανάδειξη του κτηρίου Βίγγα δεν είναι απλώς μία επένδυση σε ένα μνημείο, αλλά ένα μήνυμα: ότι η ιστορική κληρονομιά του Ναυπλίου έχει αξία, μπορεί να αναβιώσει και να γίνει ξανά κεντρικό κομμάτι της ζωής της πόλης — για ντόπιους, επισκέπτες και μελλοντικές γενιές.
Δημοσίευση σχολίου